Charakterystyka akcji giełdowych

Przedmiotem obrotu giełdowego i instrumentem finansowym pozwalającym na lokowanie środków finansowych przez inwestorów mogą być przede wszystkim akcje. Sprawdź, czym one są, jakie są rodzaje akcji i jak je kupować?

Czym są akcje giełdowe?

Akcja jest rodzajem papieru wartościowego, który daje prawo jej posiadaczowi (akcjonariuszowi) do udziału w spółce akcyjnej, która jest jego emitentem. Można powiedzieć też, że akcja jest ułamkiem, częścią kapitału akcyjnego, który wynika z podzielenia kapitału akcyjnego przez liczbę akcji. Art. 302 Kodeksu spółek handlowych wskazuje, że kapitał zakładowy spółki akcyjnej zawsze dzieli się na akcje, z których każda powinna mieć określoną, równą wartość nominalną, nie mniejszą niż 1 gr.

Ponadto akcje są określane także jako walory notowane na giełdach papierów wartościowych w różnych krajach. Jako inwestor kupujący akcje spółki giełdowej zostajesz współwłaścicielem majątku spółki i zobowiązujesz się do realizowania wspólnego celu spółki. Objęcie akcji pociąga za sobą konieczność pokrycia przez wspólnika zobowiązania finansowego, w postaci wkładu pieniężnego lub niepieniężnego do spółki. Jako akcjonariusz, czyli posiadacz akcji spółki, masz prawo do:

• pobierania nowych akcji,
• uczestniczenia w podziale wypracowanego przez spółkę zysku, czyli do wypłaty dywidendy,
• uczestnictwa w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy i zabierania głosu w nich,
• podziału majątku w przypadku likwidacji spółki, choć jeśli dojdzie do upadłości spółki akcjonariusze są ostatni w kolejce do podziału majątku.

Akcje  mogą być emitowane przez spółki akcyjne lub komandytowo-akcyjne w formie papierowej lub elektronicznej.

Rodzaje akcji

Biorąc pod uwagę różne parametry opisujące akcje, można wskazać kilka podziałów. Najbardziej powszechne wyróżniają:

• akcje imienne i akcje na okaziciela,
• akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane,
• akcje aportowe i akcje gotówkowe.

Akcje imienne są przypisane do jednej osoby inwestora, dlatego z praw, jakie z nich wynikają, korzysta wyłącznie jedna osoba wskazana w dokumencie akcji. Akcja ta nie może być przedmiotem obrotu giełdowego, ponieważ nie jest ustandaryzowana, a przy tym ma cechy indywidualne.

Do obrotu giełdowego trafiają z kolei akcje na okaziciela – prawo z tytułu ich posiadania przysługuje każdemu posiadaczowi papieru wartościowego.

Akcje zwykłe i uprzywilejowane dają posiadaczom nieco inne korzyści. W przypadku akcji zwykłych wszyscy posiadacze mają takie same prawo do dywidendy czy decydowania o sposobie zarządzania spółką. Natomiast akcje uprzywilejowane mogą przynosić akcjonariuszom pewne przywileje, chociażby dodatkowy głos na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy czy też pierwszeństwo przy wypłacie dywidendy.

W przypadku akcji aportowych akcjonariusz pokrywa je wkładem niepieniężnym, a akcje gotówkowe – wkładem pieniężnym.

Jak kupić akcje?

Akcje są sprzedawane na rynku pierwotnym, po cenie emisyjnej, albo na rynku wtórnym – na giełdzie lub w obrocie pozagiełdowym za cenę rynkową, będącą ich wartością rzeczywistą.

Zakup akcji giełdowych wymaga założenia rachunku inwestycyjnego w wybranym domu maklerskim, który posiada licencję wydawaną przez Komisję Nadzoru Finansowego. Rachunek pozwala na dokonywanie transakcji kupna i sprzedaży papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych.

Założenie konta maklerskiego to jeszcze nie wszystko, by stać się akcjonariuszem. Należy na taki rachunek wpłacić pieniądze – depozyt początkowy, a następnie inwestor precyzuje budżet inwestycyjny. Po jego określeniu może złożyć maklerowi pierwsze zlecenie. Transakcję przeprowadza się z wykorzystaniem platformy internetowej.