Ofertę bankową można podzielić na kredytową i depozytową. W obrębie tej drugiej wymienia się lokaty bankowe. Ich podstawowym celem jest oszczędzanie i pomnażanie środków finansowych zamrożonych na pewien czas. Zobacz, z jakich depozytów możesz skorzystać i jakie są ich podstawowe rodzaje? Jak wybrać odpowiednią dla siebie lokatę bankową? Oprocentowanie z pewnością będzie tu punktem wyjścia przy podejmowaniu decyzji.
Co to jest lokata bankowa?
Lokata bankowa jest rodzajem depozytu, czyli klient lokuje na niej swoje środki finansowe, oddając je do dyspozycji banku, w zamian za określony procent. Można powiedzieć, że z perspektywy banku mamy do czynienia z pożyczką pieniędzy od klienta, wiążącą się z wynagrodzeniem w postaci odsetek naliczanych według ustalonej stopy oprocentowania.
Powszechnie przyjmuje się definicję lokaty bankowej, czy też lokaty terminowej, jako rodzaj umowy zawieranej przez klienta z bankiem. Na jej podstawie klient powierza instytucji określoną kwotę pieniędzy na umówiony czas. Po upływie tego okresu bank zwraca pieniądze powiększone o wysokość ustalonych z góry odsetek.
Bardzo ważną cechą lokaty bankowej jest to, że jako klient nie masz dostępu do środków zgromadzonych na tego rodzaju depozycie. Są one „zamrożone” na okres, na który założony został depozyt. Jeśli zerwiesz go wcześniej, przed terminem ustalonym w umowie, możesz stracić nawet wszystkie wypracowane odsetki.
Niemniej pieniądze oszczędzane na lokatach bankowych są bezpieczne – objęte są gwarancją ze strony Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) do równowartości 100 tys. euro przeliczonego po średnim kursie NBP. Lokata ma na celu w pierwszej kolejności ochronę kapitału – zachowanie oszczędności i ochronę przed utratą wartości.
Rodzaje lokat bankowych
Banki mogą Ci zaoferować założenie różnego rodzaju lokat bankowych, które mają odmienny okres trwania, sposób naliczania odsetek (kapitalizacji) czy też odmienną konstrukcję. Na rynku finansowym możesz skorzystać w poszczególnych bankach z następujących depozytów:
- Standardowa lokata bankowa – polega na powierzeniu bankowi określonej kwoty pieniędzy, na dany czas, a po jego zakończeniu bank zwróci Ci cały kapitał powiększony o odsetki. Oprocentowanie lokat bankowych standardowych jest zwykle stałe. Z uwagi na okres trwania można przy tym wyróżnić depozyty krótko-, średnio- i długoterminowe.
- Lokata strukturyzowana – dwuczęściowa, która z jednej strony zapewni ochronę kapitału, a z drugiej pozwoli na osiągnięcie zarobku wyższego niż na lokacie tradycyjnej. Część powierzanego bankowi kapitału tytułem lokaty strukturyzowanej jest lokowana w bezpieczne instrumenty finansowe, np. w obligacje, a część w instrumenty cechujące się wyższym poziomem ryzyka. To najczęściej inwestycja długoterminowa.
- Lokata rentierska – jest rodzajem lokaty długoterminowej, w przypadku której umowa jest zawierana na co najmniej 12 miesięcy, a częściej na 2-3 lata. Przeznaczona dla osób dysponujących z reguły wyższą kwotą pieniędzy, chcących szybciej dysponować zyskiem wypracowanym z tytułu naliczanych odsetek. Są one przekazywane w regularnych odstępach, np. raz w miesiącu, co może stać się Twoim stałym źródłem dochodu. Oprocentowanie lokaty rentierskiej na ogół jest wyższe niż na zwykłej lokacie terminowej, ale też nie jest ono przeznaczone dla każdego. Musisz mieć odpowiednią kwotę środków do złożenia na depozycie – zwykle powyżej 100 tys. zł, by móc skorzystać z oferty lokaty rentierskiej.
- Lokata walutowa – zakładana w walutach obcych, głównie w euro, dolarach czy frankach szwajcarskich i funtach brytyjskich. Na wysokość zysku wpływa oprocentowania depozytu i różnice kursowe. W bankach możesz również zawrzeć kredyt walutowy, na który również wpływają różnice kursowe
- Lokata overnight – inaczej jednodniowa lub nocna, w przypadku której pieniądze są lokowane na jeden dzień, by po jego upływie kapitał wracał do klienta wraz z odsetkami.
- Lokata progresywna – w jej przypadku obowiązuje oprocentowanie zależne od wysokości wpłaconej kwoty i okresu trwania umowy. Często jest to lokata długoterminowa, w której oprocentowanie rośnie w miarę upływu czasu. Lokowany kapitał jest oprocentowany słabiej z początkiem trwania depozytu, a lepiej na sam koniec.
- Lokata odnawialna – jest lokatą bankową, która po zakończeniu okresu, na jaki została założona, może odnowić się na kolejny okres, ale niekoniecznie na tych samych warunkach, jeśli chodzi o oprocentowanie, jak poprzednio.
Wybór lokaty bankowej powinien być dopasowany do Twoich indywidualnych potrzeb i oczekiwań. Pamiętaj, że przy lokowaniu swoich środków w banku na lokacie uniemożliwiasz korzystanie z nich przez pewien czas.
Oprocentowanie lokaty bankowej
Banki oferują oprocentowanie lokat zgodnie z aktualną polityką pieniężną panującą w kraju. Zależy ono od stopy depozytowej Narodowego Banku Polskiego. Jeśli ona jest niska, banki nie są w stanie zaoferować Ci wysokich zysków.
Oprocentowanie lokat bankowych może być stałe lub zmienne. Sprawdź, od czego jest ono uzależnione, co powinno znaleźć się w umowie zawieranej z bankiem.
Warto sprawdzić w przypadku lokaty progresywnej nie tylko wysokość oferowanego, eksponowanego przez bank oprocentowania, ponieważ na ogół będzie dotyczyło ono wyłącznie ostatniego okresu trwania depozytu, ale ile wynosi efektywna roczna stopa oprocentowania. RRSO jest brane również pod uwagę przy mierzeniu kosztu kredytu.
Od odsetek naliczanych z lokat bankowych zawsze odejmowany jest tzw. podatek Belki, czyli podatek od zysków kapitałowych w wysokości 19 proc. Pobierany jest on od razu przez bank, dlatego Ty sam nie musisz się kłopotać jego odprowadzaniem do urzędu skarbowego.