Upadłość konsumencka

Zastanawiasz się, czym jest upadłość konsumencka? Szukasz informacji dotyczących złożenia wniosku o upadłość konsumencką? Nie jesteś pewien, czy możesz skorzystać z takiej formy oddłużenia? Koniecznie przeczytaj ten artykuł, znajdziesz w nim odpowiedzi na powyższe pytania.

Upadłość konsumencka jest specjalną procedurą sądową pozwalającą na oddłużenie osób, które przestały radzić sobie ze spłatą zobowiązań. To tak naprawdę stan niewypłacalności, który umożliwia uwolnienie się od odpowiedzialności prawnej względem wierzycieli. Sam brak możliwości finansowych potrzebnych do spłaty długów nie wystarczający, aby dłużnik uniknął egzekucji, w tym komorniczej przy czym ważne jest jak długo komornik może ściągać dług. Niezbędne jest uzyskanie oficjalnego statusu upadłego, który może przyznać tylko i wyłącznie właściwy sąd. Ogłoszenie upadłości osoby fizycznej bezwzględnie odbywa się w sądzie, dlatego, aby móc skorzystać z tego rozwiązania, konieczne jest wniesienie odpowiedniej sprawy do sądu. Wniosek może zostać złożony zarówno przez dłużnika, jak i jego wierzyciela. Podczas drogi sądowej należy uzasadnić, że osoba zadłużona nie ma realnych możliwości, aby spłacać zaległe zobowiązania. Postępowanie upadłościowe zostało uregulowane w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe. Od 24 marca 2020 r. z upadłości konsumenckiej mogą skorzystać także i osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą i zarejestrowane w CEIDG.

Kto może ogłosić upadłość konsumencką i jak to zrobić?

Podstawowym wymogiem przy ogłaszaniu każdej upadłości jest niewypłacalność dłużnika. Taki stan występuje, gdy dana osoba nie jest w stanie regulować na bieżąco swoich zobowiązań finansowych lub w niedługim czasie to nastąpi. Niewypłacalność istnieje nie tylko wtedy, gdy dłużnik nie ma środków, lecz także wtedy, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań z innych przyczyn. Dłużnik będący osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Zgodnie z treścią art. 11 Prawa upadłościowego, domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące. Art. 11 Prawa upadłościowego i naprawczego wskazuje dwie przesłanki uznania dłużnika za niewypłacalnego:

Pierwsza z tych przesłanek, zawarta w ustępie 1, utrata zdolności płatniczej ma charakter uniwersalny i odnosi się do wszystkich dłużników.
Druga, przewaga zobowiązań nad majątkiem (art. 11 ust. 2) ma charakter uzupełniający i odnosi się do osób prawnych i określonych jednostek organizacyjnych. Przesłanki te są niezależne od siebie i wystarczy, by wypełniła się jedna z nich.

Wniosek o upadłość konsumencką

Sprawa upadłościowa każdorazowo jest inicjowana stosownym wnioskiem. Właściwe pismo może złożyć zarówno dłużnik, jak i jego wierzyciel. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej składa się na stosownym formularzu, powinien on w swej treści zawierać następujące informacje:

imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;
wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu, w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
informację o osiągniętych przychodach oraz o kosztach poniesionych na swoje utrzymanie oraz osób pozostających na utrzymaniu dłużnika, w ostatnich sześciu miesiącach przed dniem złożenia wniosku;
informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach;
informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa, których wartość przekracza 10 000 zł;
oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.

Zobacz też: Co to jest windykacja?

Jeśli wniosek spełnia wszystkie wymogi formalne, dłużnik wykaże, że nie jest w stanie spłacić swoich zobowiązań, sąd wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Nie zawsze będzie to jednak oznaczało, że wszystkie długi upadłego zostaną anulowane – część z nich może zostać utrzymana w mocy, przy czym płatność będzie rozłożona na raty. Pamiętajmy, że sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie. Postępowanie może być prowadzone w jednym z trzech trybów: procedurze uproszczonej, procedurze ogólnej, w ramach układu zawartego na zgromadzeniu wierzycieli, bez ogłaszania upadłości. Pojawia się tu pytanie czy za niespłacone należności można iść do więzienia? Można się o tym dowiedzieć.

Zgodnie z treścią art. 4917 Prawa upadłościowego, W przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa. Jednocześnie z ogłoszeniem upadłości sąd przyznaje syndykowi zaliczkę na pokrycie kosztów postępowania oraz zarządza jej niezwłoczną wypłatę tymczasowo ze środków Skarbu Państwa, chyba że majątek upadłego pozwala na bieżące pokrywanie kosztów postępowania.

Upadłość konsumencka jest rozwiązaniem ostatecznym, przeznaczonym dla osób, które wykorzystały już wszystkie możliwości, ale z różnych przyczyn losowych nie są w stanie spłacić zadłużenia nawet w niewielkich ratach. Jeżeli sytuacja życiowa i materialna, przy odrobinie determinacji i samokontroli, umożliwia spłatę długów, decyzję o wystąpieniu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej należy bardzo drobiazgowo przemyśleć, gdyż może się okazać, że w tym przypadku jej wady przewyższają korzyści, a samo zadłużenie i tak nie zniknie.